Η αποτελεσματική μελέτη είναι η απαραίτητη εκείνη διαδικασία που οδηγεί στην κατάκτηση των ακαδημαϊκών στόχων των μαθητών.

Αποτελεσματική μελέτη και μάθηση

Πως επιτυγχάνεται και από τι εξαρτάται;

Τα επίπεδα μεταμάθησης (μεταγνώσης) και αυτορύθμισης ενός μαθητή καθορίζουν σε συντριπτικό ποσοστό την αποτελεσματική μελέτη.

Οι περισσότεροι μαθητές βελτιώνουν τις μεταγνωστικές τους δεξιότητες καθώς μεγαλώνουν και αποκομίζουν περισσότερες μαθησιακές εμπειρίες μέσα από τις εργασίες που τους ανατίθενται κατά τη διάρκεια της μάθησης.

Ιδανικά οι μαθητές θα έπρεπε να είναι ενσυνείδητοι μαθητές που αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργητικά και συνειδητά σε οποιαδήποτε μαθησιακή διαδικασία. Θα πρέπει να αναπτύξουν υψηλό επίπεδο μεταμάθησης και να γίνουν αυτορρυθμιζόμενοι, όσο πιο πολύ τους επιτρέπει η πρώτιστη εμπειρία τους.

Οι καθηγητές οφείλουν να αναθέτουν εργασίες όπου, να αναπτύσσουν οι μαθητές τις επιθυμητές στρατηγικές και να παρακινούν το ενδιαφέρον των μαθητών τους για την αληθινή κατάκτηση του γνωστικού αντικειμένου. Επίσης για να αποκτήσουν οι μαθητές αποδοτικές στρατηγικές μάθησης θα πρέπει να έχουν πολλές ευκαιρίες εξάσκησης νέων στρατηγικών οι οποίες θα επικουρούνται με τη λογική της «φθίνουσας υποστήριξης» (Αρχικά η υποστήριξη είναι μεγαλύτερη για την επίλυση του θέματος και όσο η εμπειρία του μαθητή μεγαλώνει η υποστήριξη αυτή φθίνει, μέχρι το σημείο όπου ο μαθητής έχει αφομοιώσει πλήρως τη στρατηγική).

Η μεταμάθηση η αυτορρύθμιση και η πεποίθηση του μαθητή ότι μπορεί να πετύχει το στόχο του (αυτό-αποτελεσματικότητα) είναι 3 σημαντικοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν σε οποιαδήποτε εκπόνηση εκπαιδευτικού προγράμματος, είτε αυτό είναι δια ζώσης είτε εξ αποστάσεως. Οφείλει ο σχεδιαστής του εκπαιδευτικού προγράμματος, να συμπεριλάβει δράσεις που θα αυξήσουν τη μεταμάθηση, την αυτορρύθμιση των μαθητών και τον υψηλό βαθμό αυτό-αποτελεσματικότητας.

Οι μαθητές πρέπει να ανακαλύπτουν ότι με σημαντική προσπάθεια και τις απαραίτητες στρατηγικές μπορούν να μάθουν και να κατανοήσουν ότι πιο απαιτητικό βρεθεί μπροστά τους.

Βιβλιογραφία (ενδεικτική)

  • Eason, S. H., Goldberg, L. F., Young, K. M., Geist, M. C., & Cutting, L. E. (2012). Reader–text interactions: How differential text and question types influence cognitive skills needed for reading comprehension. Journal of Educational Psychology, 104(3), 515–528. https://doi.org/10.1037/a0027182
  • Kaplan, S., & Berman, M. G. (2010). Directed attention as a common resource for executive functioning and self-regulation. Perspectives on Psychological Science, 5(1), 43–57. https://doi.org/10.1177/1745691609356784
  • Ormrod Jeanne Ellis (2020). Ψυχολογία της μάθησης (7η εκδ.). Αθήνα: Gutenberg
  • Ornstein, P. A., & Haden, C. A. (2001). Memory development or the development of memory? Current Directions in Psychological Science, 10(6), 202–205. https://doi.org/10.1111/1467-8721.00149
  • Palincsar, A. S., & Brown, A. L. (1989). Classroom dialogues to promote self-regulated comprehension. Advances in research on teaching, 1, 35-71.
  • Winne, P. H., & Hadwin, A. F. (2008). The weave of motivation and self-regulated learning. In D. H. Schunk & B. J. Zimmerman (Eds.), Motivation and self-regulated learning: Theory, research, and applications (pp. 297–314). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.